Verhuisonderzoek 2019
Wat zijn kenmerken van de verhuizingen binnen de Drechtsteden? Dat is de vraag die we in deze factsheet beantwoorden. Het geeft input voor het woonbeleid van de Drechtsteden. De Drechtsteden beogen een aantrekkelijk woongebied te zijn voor de mensen die in en om de Drechtsteden wonen en werken. Doel is het bevorderen van de woonkwaliteit en faciliteren van keuzevrijheid voor alle doelgroepen, waaronder midden- en hogere inkomens, specifieke doelgroepen zoals jongeren en studenten en voor ouderen. Dit verhuisonderzoek onderzoekt de kansen op de woningmarkt voor de doelgroepen waar in het beleid focus op ligt.
Samenvatting
Gemiddeld is in 2019 8,9% van de inwoners (van 18 jaar en ouder) van de Drechtsteden verhuisd.1 Vanaf 2014 is er een stijgende lijn in het aantal inwoners dat verhuisde. In 2017 kende dit een hoogtepunt, daarna trad een daling op. Het hoogtepunt in 2017 betrof een inhaal van verhuizingen uit de jaren van de woningmarktcrisis toen relatief weinig verhuisd is. De verwachting is dat het aantal/aandeel verhuizingen in 2020 weer lager zal zijn, omdat het aantal gerealiseerde nieuwbouwwoningen (dat verhuisbewegingen op gang brengt) achterblijft bij de behoefte en de Coronacrisis.
De Drechtsteden kennen in 2019 een duidelijk positief migratiesaldo van bijna 950 personen. De groei kwam voor tweederde uit het buitenland en voor een derde uit Nederland. Het saldo binnenlandse migraties is in 2019 evenals in 2017 positief.
Tweederde van alle verhuizingen (65%) vindt plaats binnen de gemeente of regio. Bijna eenvijfde betreft een verhuizing vanuit of naar een gemeente buiten de provincie. Binnen de regio is de sterkste relatie die tussen Dordrecht en Zwijndrecht. 347 inwoners uit Zwijndrecht gingen naar Dordrecht. Andersom gaat het om 466 inwoners. Per saldo een verschil van ongeveer 60 huishoudens.
Jongeren en starters verhuizen relatief het meest. Ze verhuizen naar een woning in de corporatie of particuliere huursector. Ook huishoudens van 30 t/m 39 jaar verhuizen bovengemiddeld. Huishoudens van 40 jaar en ouder verhuizen juist relatief weinig. Onder 30-49-jarigen bevinden zich veel huishoudens met midden en hoge inkomens. Bij de jongeren gaat het veelal om lage inkomens (alleenstaanden) en bij de starters om huishoudens met een midden-laag inkomen.
Qua huishoudens is er in totaal een licht positief vestigingssaldo. Dit doet zich voor bij huishoudens van jongeren t/m 23 jaar (vaak alleenstaand) en ouderen van 60 jaar en ouder (vaak tweepersoons). Daar staat een positief saldo tegenover met name van starters van 24 t/m 29 jaar en huishoudens van 30 t/m 39 jaar, waaronder gezinnen met kinderen. Het gemiddeld aantal inwoners per huishouden dat vertrekt (jongeren en ouderen) is dus iets lager dan het gemiddeld aantal inwoners per huishouden van de vestigers. In eerdere jaren zagen we juist dat ook gezinnen met kinderen de regio verlieten. Dat is in 2018 en 2019 niet het geval.
Er was in 2019 een vertrekoverschot vanuit koopwoningen (vertrek naar elders van huishoudens van senioren). Er kwamen per saldo meer vestigers naar een particuliere huurwoning, met name in Dordrecht (starters van 24 t/m 29 jaar en leeftijd 30 t/m 39 jaar).
In 2019 vestigden zich relatief veel huishoudens van buiten de gemeente in een meergezinswoning zonder lift, met name in Dordrecht en tevens gingen er meer huishoudens naar een meergezinswoning met lift, met name in Zwijndrecht. Er is duidelijk meer vertrek dan vestiging vanuit een eengezinswoning, met name vanuit Hendrik Ido Ambacht en Papendrecht. Dit wijst op een roltrap migratie, dat is instroom aan de onderkant van de woningmarkt (bij de meergezinswoningen zonder lift), doorstroming naar andere woningtypes en uitstroom aan de bovenkant van de markt.
Er vertrokken in 2019 per saldo 124 huishoudens met een hoog inkomen en 54 huishoudens met een midden inkomen uit de regio, meer dan er zich vestigden.3 Dit was vooral uit Hendrik-Ido-Ambacht (zoals uit de wijken Krommeweg-Noord en Zuid). Er vestigen zich meer huishoudens (met name in de laagste inkomensgroep) van buiten de regio in Dordrecht. Er is daarnaast een kleine doorstroming van huishoudens binnen de regio van Dordrecht naar Zwijndrecht en Sliedrecht (in de midden en hogere inkomensgroepen).
De zoektijd is bekend voor woningen die verdeeld worden via de corporaties. Gemiddeld nam daar de zoektijd toe van 22 maanden (1,8 jaar) in 2016 naar 29 maanden (2,4 jaar) in 2019. De zoektijd hangt af van de gemeente en het betrokken woningtype. De gemiddelde zoektijd is relatief laag in Sliedrecht en hoog in Hendrik Ido Ambacht. Het aantal reacties op woningen steeg met 32% en het aantal vrijgekomen woningen nam met 13% af. Ook de koopmarkt is in 2019 nog krapper geworden. Dat geldt ook voor de regio Drechtsteden, die door de NVM krap genoemd. Kopers kunnen slechts kiezen uit gemiddeld nog minder dan 2,9 woningen.